Belgen maken bommen
Vierduizend Belgen werkten tussen 1916 en 1919 in de munitiefabriek van Birtley in Noord-Engeland. Het waren haast allemaal afgekeurde soldaten en vluchtelingen. Met hun gezinnen erbij waren ze met zesduizend. Voor hen werd naast de fabriek een compleet Belgisch barakkendorp gebouwd: Elisabethville. De straatnamen waren er Belgisch, er waren een Belgisch ziekenhuis, kerk, begraafplaats en school, Belgische winkels, muziekverenigingen, toneelkringen en sportclubs. Na de oorlog verdween het Belgische dorp in Noord-Engeland even snel als het was gekomen.
Het boek Belgen maken bommen gaat over deze vergeten geschiedenis. Ik reisde tientallen keren naar Noord-Engeland om dit verhaal te reconstrueren, spitte in Engeland en België archieven onderste boven en praatte in beide landen met nazaten van de zogenaamde Birtley Belgians.
Belgen maken bommen verscheen in het voorjaar van 2016. Toen ging in Talbot House in Poperinge over hetzelfde onderwerp een tentoonstelling open (die liep tot begin september 2016).
VIDEO Het verhaal van de Belgen in Elisabethville-Birtley in een kleine vier minuten.
Chris Dutry heeft in de gezinskrant De Bond van 4 november 2016
een heerlijke pagina gemaakt over mijn boek.
"Belgen maken Bommen" wint de Prijs Geschiedenis van de Provincie Oost-Vlaanderen.
Er waren tien werken ingezonden. De vakjury stelde unaniem voor de prijs voor geschiedenis toe te kennen aan "Belgen maken Bommen". Uit het juryverslag: "De auteur slaagt erin een vlot leesbaar en boeiend verhaal te brengen. Hij combineert een vlotte journalistieke pen met ernstige heuristiek. Hij geeft blijk van een grondige bronnenkennis en interpreteert die bronnen kritisch en spit de gegevens verder uit. Tekst en illustratie versterken elkaar in een door Lannoo fraai uitgegeven boek".
Gedeputeerde Jozef Dauwe, bevoegd voor cultuur: “Dit werk vormt een fijn pareltje in het geheel van publicaties die in het licht van de herdenking van de Eerste Wereldoorlog recent zijn tot stand gekomen."
De prijs is 5.000 euro waard en wordt uitgereikt op 9 december in de Vooruit in Gent.
Het BBC1-televisieprogramma "Inside Out" heeft op maandagavond 10 oktober een reportage uitgezonden naar aanleiding van het verschijnen van "Belgen maken Bommen". Voor die reportage heeft journalist Dan Farthing gefilmd in onder meer Birtley (of course) en op de tentoonstelling in Talbot House in Poperinge.
Op zondag 20 maart was ik, samen met mijn Gentse collega's Kathleen Vereecken en Marc Verschooris, te gast bij Johan D'haene voor een literair aperitief in de nieuwe Standaard Boekhandel op Dok Noord in Gent. Jan Vens, fotograaf bij De Gentenaar, maakte van deze gebeurtenis deze fraaie fotoreportage. Veel kijkplezier!
Op zaterdag 27 februari was ik te gast in het Radio 1-programma Interne Keuken van Sven Speybrouck en Koen Fillet om te praten over Belgen maken bommen. Het gesprek kun je hier herbeluisteren. Andere gasten in het programma waren Magnum-fotograaf Carl De Keyzer, sportmarketeer Wim Lagae en de Nederlandse journalist en schrijver Philip Dröge.
Belgen maken bommen komt op vrijdag 26 februari de boeken Top 10 van boek.be binnen op nummer 2 en in de Top 10 van Standaard Boekhandel op 4! Feestje!
Erwin Mynsberghe bracht op 20 februari in de edities Meetjesland/Leiestreek én Vlaamse Ardennen van Het Nieuwsblad een paginagroot verslag van de zoektocht van Aalternaar Lucien De Smet naar zijn roots in Birtley/Elisabethville. De Smets grootouders trouwden in Engeland, zijn vader werd in Birtley geboren.
Davy Cautaerts, journalist bij de regionale tv-zender AVS, maakte dit verslag van onze reis naar Birtley-Elisabethville.
Stefaan Kerger, journalist bij de West-Vlaamse regionale tv-zender Focus WTV, reisde mee naar Birtley en maakte een driedelige reeks: aflevering 1, aflevering 2 en aflevering 3.
Mark De Geest schreef een ferm artikel over Belgen maken bommen op de website van de openbare omroep!
Journalist Tijs Mauroo maakte voor Het Journaal (Eén) van maandag 8 februari een fraai item over boek en tentoonstelling.
Op donderdag 4 februari mocht ik in De Ochtend op Radio 1 vertellen over mijn boek.
De West-Vlaamse televisiezender Focus WTV zond op donderdag 4 februari in het journaal een item uit van journalist Stefaan Kerger over de voorstelling in Talbot House in Poperinge van boek en tentoonstelling Belgen maken bommen.
Jan Matsaert van de Wereldoorlog I-website WOI.be maakte dit verslag van de persconferentie rond boek en tentoonstelling, op 4 februari in Talbot House in Poperinge.
Journaliste Guinevere Claeys besteedde in De Standaard van maandag 1 februari ruim aandacht aan mijn boek.
Journalist Paul Demeyer heeft me voor Het Nieuwsblad/De Gentenaar van zaterdag 30 januari geïnterviewd over Belgen maken bommen en over de gelijkenissen met de vluchtelingencrisis van vandaag.
Op 7 februari opent in Talbot House in Poperinge een tentoonstelling, volledig gebaseerd op mijn boek Belgen maken bommen. De tentoonstelling loopt tot eind augustus 2016. Meer informatie op de website van Talbot House.
Durham Road en de herberg Three Tunns Inn, in 1916 en nu. De toegangspoort van Elisabethville was tegenover de herberg.
Plechtige overhandiging van het manuscript van Belgen maken bommen aan mijn uitgever, Maarten Van Steenbergen van Lannoo. (Uiteraard heb ik hem de tekst ook gemaild.)
... de dertien Belgische soldaten die stierven in Elisabethville-Birtley en er vandaag nog steeds begraven liggen.
